“เทศกาลตรุษจีน” หรือ “วันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินจีน” นับว่าเป็นเทศกาลที่สำคัญที่สุดของชาวจีนและคนเชื้อสายจีน โดยการเตรียมงานเพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนนั้น จะเริ่มตั้งแต่การทำความสะอาดบ้านครั้งใหญ่ มีการประดับตกแต่งบ้านเรือนด้วย ต้นส้มจี๊ด ดอกเหมยหรือดอกโบตั๋น ป้ายอักษรมงคลต่าง ๆ และสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยก็คือ “โคมไฟสีแดง” หรือ “โคมจีน” ซึ่งคนจีนส่วนใหญ่นิยมตกแต่งไว้ตรงประตูหน้าบ้าน เพราะถือว่าโคมเป็นสัญลักษณ์ของความสุข ความเจริญและความร่ำรวย อีกทั้งยังเชื่อว่าโคมสีแดงจะช่วยขับไล่สิ่งชั่วร้ายออกจากบ้านได้อีกด้วย
วันนี้เรามีไอเดียงานประดิษฐ์ “โคมจีน” จากแกนกระดาษชำระและกระดาษสี ที่ทั้งง่ายและประหยัด แถมยังได้โคมจีนสวย ๆ ไว้ตกแต่งห้องเรียนหรือที่บ้านเพื่อต้อนรับเทศกาลตรุษจีนอีกด้วย และนอกจากโคมจีนสวย ๆ แล้วเรายังมีวิธีการทำของเล่นที่เด็ก ๆ ชื่นชอบและคุ้นเคยอย่าง “ป๋องแป๋ง” มาฝากกันด้วยค่ะ เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม แล้วมาเริ่มกันเลย
อุปกรณ์การทำโคมจีน
- 1กระดาษ A4 สีแดง
- 2แกนกระดาษชำระ
- 3กระดาษห่อของขวัญสีทอง
- 4คัตเตอร์
- 5กรรไกร
- 6ไม้บรรทัด
- 7เทปกาวสองหน้า
- 8ปืนกาว
- 9ไม้จิ้มฟัน
- 10ของตกแต่ง เช่น ไหมญี่ปุ่น ริบบิ้น
ขั้นตอนการทำโคมจีน
1. ดาวน์โหลด Pattern โคมจีน แบบที่ 1 แล้วปริ้นลงบนกระดาษ A4 สีแดงหรือสีอื่น ๆ ตามต้องการ (สามารถดาวน์โหลด Pattern โคมจีน แบบต่าง ๆ ได้ที่ด้านล่างของบทความค่ะ) แล้วใช้คัตเตอร์ตัด Pattern โคมและที่แขวนโคมออกมา (ถ้าไม่ถนัด สามารถใช้กรรไกรในการตัดได้นะคะ)
สำหรับกระดาษสีที่ปริ้น Pattern แนะนำให้ใช้กระดาษที่มีความหนาไม่เกิน 100 แกรม ค่ะ เพราะถ้ากระดาษมีความหนามากเกินไปเด็กจะพับยากและเวลาที่พับโคมจะไม่เป็นทรงค่ะ
2. พับ Pattern ตามเส้นที่กำหนดไว้ (เส้นทึบ) โดยพับกระดาษด้านบนลงมาแล้วใช้นิ้วรีดกระดาษเพื่อให้เกิดรอยพับ จากนั้นพับด้านล่างขึ้นแล้วใช้นิ้วรีดให้เกิดรอยพับเช่นเดียวกับด้านบน
3. คลี่กระดาษออก แล้วใช้คัตเตอร์ตัดตามรอยประด้านในของ Pattern ให้เรียบร้อย
4. ตัดกระดาษห่อของขวัญสีทองให้มีขนาด 15.3 x 10 เซนติเมตร แล้วนำมาติดลงบนแกนกระดาษชำระ สำหรับทำเป็นแกนกลางของโคม
ถ้าหากที่โรงเรียนหรือที่บ้านไม่มีแกนกระดาษชำระ ให้คุณครูหรือผู้ปกครองตัดกระดาษแข็งขนาด 15.3 x 10 เซนติเมตร โดยตัดกระดาษตามแนวยาว เสร็จแล้วติดกาวที่ขอบกระดาษด้านซ้าย ประมาณ 1 เซนติเมตร และนำขอบกระดาษด้านขวามาวางซ้อนทับกัน (ทำเป็นทรงกระบอก) เพื่อทำเป็นแกนกลางของโคมค่ะ
5. นำ Pattern โคมจีนที่เตรียมไว้ มาติดเข้ากับแกนกระดาษชำระ (โดยให้ติดกาวบริเวณขอบด้านบนและล่างของ Pattern)
ถ้านำโคมติดเข้ากับแกนกระดาษชำระ แล้วโคมมีลักษณะแบนไม่เป็นทรง ให้นำดินสอมาดันกระดาษโคมจีนตรงบริเวณรอยพับขึ้นค่ะ เพราะจะทำให้โคมจีนพองขึ้น
6. ดึงริบบิ้นให้มีความยาวประมาณ 15 เซนติเมตร แล้วตัดด้วยกรรไกร จำนวน 2 เส้น จากนั้นติดริบบิ้นเข้ากับโคม ตรงขอบด้านบนและล่างของโคม
7. ตัดไหมญี่ปุ่นให้มีความยาวประมาณ 14 เซนติเมตร จำนวน 20 เส้น เมื่อตัดเสร็จแล้ว ให้นำไหมญี่ปุ่นอีกเส้นมามัดตรงกึ่งกลางของไหมญี่ปุ่นที่ตัดเตรียมไว้ เสร็จแล้วใช้กรรไกรเล็มปลายพู่ให้เรียบร้อย
ถ้าหากที่โรงเรียนหรือที่บ้านไม่มีไหมญี่ปุ่น สามารถใช้เป็นไหมพรมหรือเชือกสีแทนได้นะคะ
8. ตัดไม้จิ้มฟันให้มีขนาดเท่ากับเส้นผ่าศูนย์กลางของแกนกระดาษชำระ (ประมาณ 4.5 เซนติเมตร) จากนั้นติดกาวไม้จิ้มฟันกับด้านในของแกนกระดาษชำระ โดยยิงกาวลงไปที่ข้างซ้ายและขวาของไม้จิ้มฟัน
แนะนำให้ตัดปลายแหลมของไม้จิ้มฟันทั้ง 2 ข้างออกก่อนนะคะ เพื่อความสะดวกเวลาวัดและติดกาวค่ะ
9. ผูกพู่ไหมญี่ปุ่นกับไม้จิ้มฟันมัดให้แน่น (ประมาณ 2 ทบ) แล้วยิงกาวทับลงไป เพื่อยึดไหมญี่ปุ่นกับไม้จิ้มฟันให้แน่นขึ้นป้องกันไม่ให้พู่หลุดค่ะ
10. นำที่แขวนโคมมาติดเข้ากับส่วนบนของโคมให้เรียบร้อย เพียงเท่านี้เราก็จะได้โคมจีนสวย ๆ ไว้แขวนประดับในวันตรุษจีนกันแล้วค่ะ
สีของโคมจีน ริบบิ้นหรือไหมญี่ปุ่น คุณครูหรือผู้ปกครองสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามต้องการและจินตนาการของเด็ก ๆ ได้เลยนะคะ พอทำโคมจีนเสร็จแล้วก็พาเด็ก ๆ มาทำป๋องแป๋งต่อกันเลยค่ะ
อุปกรณ์การทำป๋องแป๋ง
- 1แกนกระดาษชำระม้วนใหญ่
- 2ตะเกียบไม้
- 3คัตเตอร์
- 4กระดาษแข็งอย่างหนาตัดเป็นวงกลม 2 ชิ้น (ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 8 เซนติเมตร)
- 5กรรไกร
- 6ปืนกาว
- 7ไหมญี่ปุ่น
- 8ลูกปัด
ขั้นตอนการทำป๋องแป๋ง
1. ใช้คัตเตอร์ตัดครึ่งแกนกระดาษชำระม้วนใหญ่ (ประมาณ 4 เซนติเมตร) แล้วเจาะรูด้านซ้าย ขวาและด้านล่างของแกนกระดาษชำระ โดยใช้คัตเตอร์กรีดกระดาษให้เป็นรูปเครื่องหมายบวก จากนั้นใช้ตะเกียบสอดเข้าไปในรอยกรีดทั้ง 3 รอย เพื่อขยายรอยกรีดให้เป็นรู
2. ตัดไหมญี่ปุ่นให้มีความยาว 12 เซนติเมตร ทั้งหมด 6 เส้น แบ่งเป็น 2 ช่อ ช่อละ 3 เส้น จากนั้นร้อยลูกปัดเข้ากับไหมญี่ปุ่นทั้ง 3 เส้น (1 ช่อ) แล้วผูกให้แน่น ทำเหมือนกันทั้ง 2 ช่อ
3. นำไหมญี่ปุ่นที่ร้อยลูกปัดไว้มาสอดเข้าไปในรูด้านซ้ายและขวาของแกนกระดาษชำระ โดยให้ไหมญี่ปุ่นยาวออกมาจากแกนกระดาษชำระ 4 เซนติเมตร แล้วติดกาวด้านในของแกนกระดาษชำระ
4. เสียบตะเกียบเข้าไปในรูด้านล่างของแกนกระดาษชำระจนชนกับแกนอีกด้าน แล้วยิงกาวยึดตะเกียบทั้งด้านบนและด้านล่าง
5. จากนั้นนำกระดาษแข็งอย่างหนาที่ตัดเป็นวงกลมมาติดกับแกนกระดาษชำระทั้ง 2 ด้าน
ขนาดของกระดาษแข็งที่ทำเป็นวงกลม สามารถทาบจากแกนกระดาษชำระม้วนใหญ่ได้ค่ะ
6. ตกแต่งป๋องแป๋งด้วยกระดาษสีแดง ริบบิ้นและลูกปัดให้สวยงาม
เกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ ของเทศกาลตรุษจีน
เทศกาลตรุษจีน เกิดจากการจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองฤดูใบไม้ผลิ เนื่องจากช่วงก่อนเทศกาลตรุษจีนนั้น ประเทศจีนปกคลุมไปด้วยหิมะไม่สามารถทำการเกษตรได้ เมื่อเข้าถึงฤดูใบไม้ผลิจึงจะสามารถเพาะปลูกพืชผักได้ตามปกติ ชาวจีนจึงกำหนดให้วันแรกของฤดูใบไม้ผลิตในแต่ละปีเป็นวันสำคัญที่เรียกว่า "วันตรุษจีน" การเตรียมงานฉลองส่วนใหญ่จะเริ่มตั้งแต่ 1 เดือนก่อนวันตรุษจีน มีการทำความสะอาดบ้านเรือน การซื้อของขวัญ อาหารและเสื้อผ้า การประดับตกแต่งบ้านเรือนด้วย เปเปอร์คัตติ้งสีแดง ต้นส้มจี๊ด โคมไฟจีน ภาพมงคลและอักษรมงคลต่าง ๆ มีการเล่นพลุ กราบไหว้เทพพระเจ้าและรับประทานอาหารร่วมกันในครอบครัว เป็นต้น